DeepSeek’in R1 Modeli Teknoloji Dünyasını Sarsmaya Devam Ediyor

DeepSeek’in R1 modeli, performans açısından OpenAI’nin o1 modeliyle kıyaslanabilir ya da belirli yapay zeka testlerinde onu geride bırakabilir nitelikte. Şirket, bu modeli yalnızca 5,6 milyon dolarlık bir maliyetle eğittiğini iddia ediyor. Bu rakam, önde gelen Amerikan şirketlerinin benzer modelleri eğitmek için harcadığı yüz milyonlarca dolara kıyasla oldukça düşük.

Dahası, DeepSeek bu başarıyı, ABD’nin Çinli şirketlere gelişmiş çiplerin satışını yasaklayan yaptırımları karşısında gerçekleştirdi. MIT Technology Review, bu başarıyı yaptırımların Çinli girişimleri verimlilik, kaynak paylaşımı ve iş birliği konularında yenilik yapmaya zorlamasıyla ilişkilendiriyor. Öte yandan, Wall Street Journal, DeepSeek CEO’su Liang Wenfeng’in, ABD ihracat kısıtlamalarının hala bir darboğaz oluşturduğunu Çin başbakanına ilettiğini belirtiyor.

İddialar ve Tepkiler

DeepSeek’in başarısı hakkındaki görüşler oldukça çeşitli. Curai CEO’su Neal Khosla, daha şüpheci bir açıklama yaparak, şirketin “Çin hükümetine ait bir operasyon” olduğunu ve düşük maliyet iddialarının yanıltıcı olduğunu öne sürdü. Khosla, bunun düşük fiyat politikasıyla Amerikan yapay zeka pazarını baltalamayı amaçladığını savundu. Ancak, bu iddialar için herhangi bir kanıt sunulmadığı gibi, bu yorumun altına “Topluluk Notu” eklenerek Khosla’nın babasının OpenAI yatırımcısı olduğu hatırlatıldı.

Gazeteci Holger Zschaepitz, DeepSeek’in başarısının ABD sermaye piyasaları için büyük bir tehdit oluşturabileceğini belirtti. Eğer bir Çin şirketi, ileri teknoloji çiplere erişim olmadan düşük maliyetle bu denli ileri bir model üretebiliyorsa, sektöre yapılan yüz milyarlarca dolarlık yatırımların sorgulanması gerektiğini ifade etti.

Buna karşın, Y Combinator CEO’su Garry Tan, bu gelişmenin Amerikalı rakipler için olumlu olabileceğini savundu. “Eğer model eğitimi daha ucuz, hızlı ve kolay hale gelirse, yapay zekanın gerçek dünyadaki kullanımı (inference) hızla artar ve bu da bilgi işlem talebini artırır” dedi.

Meta’nın Baş Yapay Zeka Bilimcisi Yann LeCun ise konuyu Çin ve ABD karşılaştırması üzerinden ele almanın yanlış olduğunu vurguladı. Ona göre, asıl ders, açık kaynak modellerinin, özel mülkiyetli olanları geride bırakmaya başlamış olması. LeCun, DeepSeek’in başarısının açık araştırma ve açık kaynak projelerden (örneğin, Meta’nın PyTorch ve Llama modelleri) faydalanarak mümkün olduğunu belirtti. “Çalışmaları yayınlandığı ve açık kaynak olduğu için herkes bundan faydalanabilir” dedi.

Tüketici İlgisi Zirvede

Tüm bu tartışmalar, tüketicilerin DeepSeek’in ürününü deneme isteğini artırmış görünüyor. Pazar günü itibarıyla, DeepSeek’in yapay zeka asistanı, Apple App Store’da en popüler ücretsiz uygulama olarak ChatGPT’yi geride bıraktı.

DeepSeek’in R1 modeli, yapay zeka dünyasında maliyet, performans ve inovasyon dengesini yeniden tanımlarken, bu teknolojinin geleceği üzerindeki etkilerini izlemek büyük bir merak konusu olmaya devam ediyor.